Hồi đầu năm, Yuvia Mendoza, 25 tuổi, sống tại San Francisco, đến nhà hàng Hooters nhưng không phải để gọi món, mà chi 1.000 USD đổi lấy áo nhân viên. Cô không sưu tập thời trang, nhưng muốn quảng bá meme coin liên quan đến chuỗi nhà hàng.
Mendoza phụ trách phát triển cộng đồng cho một dự án tiền số. Cô nhận lương sáu con số mỗi năm, nhưng vẫn cảm thấy bất an trong bối cảnh giá nhà ngày một leo thang. "Không ai đủ khả năng mua nhà ở đây", Mendoza nói về thế hệ của mình với Washington Post. "Vì thế, chúng tôi cảm thấy cần làm gì đó mạo hiểm hơn một chút".
Tuy nhiên, dù cố gắng quảng bá rầm rộ trên mạng xã hội, đồng Hooters giảm giá mạnh từ mức đỉnh 0,004 xuống còn 0,00006 USD, vốn hóa từ 1,7 triệu xuống 40.000 USD.
Trong khi đó, Veronica Sutton, 27 tuổi, luôn đội chiếc mũ đỏ với dòng chữ Make America Great Again, tương tự chiếc mũ Tổng thống Mỹ Donald Trump thường xuyên sử dụng. Chứng kiến cha mẹ sống trong nợ nần, cô bỏ ngang khi học năm cuối tại Đại học Colorado lúc Covid-19 bùng phát.
"Tôi thích học đại học và không hối hận khi đi học. Nhưng tôi hối hận vì khoản nợ sinh viên 20.000 USD của mình", cô nói, thêm rằng đã tìm đến Bitcoin và các meme coin cách đây hai năm nhờ vị hôn phu George Heiman tặng.
Mendoza và Sutton là những người thuộc thế hệ trẻ muốn tìm kiếm sự giàu có bằng cách tìm đến meme coin - tiền số vốn được tạo ra như một trò đùa trên Internet. Chúng không có giá trị về công nghệ blockchain hay mang lại lợi ích thật, mà sinh ra với mục đích giải trí hoặc đầu cơ. Giá của chúng có thể tăng vọt khi có sự tham gia của người nổi tiếng hoặc nhiều người chú ý, nhưng sau đó giảm nhanh hơn lúc ban đầu.
Những người trong giới tiền số hiểu rằng meme coin thực sự ngớ ngẩn và rủi ro, dao động mạnh về giá trị, tiềm ẩn nguy cơ lừa đảo. Tuy nhiên, theo giới chuyên gia, trong bối cảnh kiếm tiền theo cách truyền thống ngày một khó khăn, meme coin như "tấm vé số" đối với giới trẻ.
"Chủ nghĩa hư vô tài chính đang thúc đẩy Gen Z đến với tiền số. Họ có mức nợ sinh viên cao, không tích lũy tài sản, kinh nghiệm quản lý tài chính hạn chế. Do vậy, họ đặt cược vài trăm USD vào mỗi đồng meme coin vì thấy mình không có lựa chọn nào tốt hơn", Joe McCann, người sáng lập và CEO quỹ đầu tư tiền số Asymmetric, nhận xét.
Việc "bắt trend" không dễ dàng. Jeff Matthews, 31 tuổi, cho biết dành từ 14 đến 17 tiếng mỗi ngày trên màn hình, chủ yếu theo dõi xu hướng và giao dịch meme coin. "Tôi luôn cầm điện thoại trên tay. Tôi đã quá già để nắm bắt mạch đập của mạng xã hội", anh nói.
Vì thế, thay vì dành toàn thời gian, Matthews thuê em gái 20 tuổi đánh dấu các chủ đề thịnh hành trên TikTok, Facebook hay X. Năm ngoái, anh biến khoản đầu tư 250 USD vào một đồng meme thành 75.000 USD trong 1,5 tiếng. Tuy nhiên, "ăn nhiều cũng thua lớn". Matthews từng chi 1.600 USD vào token DNUGS, nhưng chỉ sau một buổi tối, khoản tiền "còn vài USD".
"Tài khoản GM coin của tôi có lúc đạt 2,5 triệu USD, nhưng giảm còn 500.000 USD khi tôi rút ra", một sinh viên kể với New York Magazine trải nghiệm thành triệu phú của mình năm 2022. "Một meme coin phát triển tốt thế nào cũng có thể sập vào ngày mai".
Một số người trẻ cho biết họ mong muốn thị trường tiền số khởi sắc hơn sau khi ông Trump đắc cử tổng thống. Công ty Trump Organization đã tung ra hai meme coin $Trump và $Melania, đặt theo tên ông và Đệ nhất phu nhân Melanie Trump.
Rebecca Davis mua $Trump vào tháng 1 khi token này được ông Trump nhắc đến. Tuy nhiên, hiện nó giảm 85% giá trị. "Có rất nhiều KOL nhắc đến $Trump khiến sự phấn khích tăng lên. Nhưng khi nó sụp đổ, tâm trạng tôi kiểu như: Ồ, chuyện quái gì đang xảy ra thế này", Davis cho biết.
Theo Washington Post, ít nhất 67.000 nhà đầu tư nhỏ lẻ như Davis đặt cược vào $Trump với tổng cộng 15 triệu USD. Nếu chi 10.000 USD mua token này, hiện họ mất hơn 8.000 USD.
Người phát ngôn Nhà Trắng Anna Kelly khẳng định ông Trump "không có xung đột lợi ích" với tiền số mang tên ông, vì nó được nắm giữ trong quỹ tín thác do các con trai ông giám sát. Trong cuộc phỏng vấn với NBC News đầu tháng 5, khi được hỏi ông có kiếm lời từ tiền số của mình hay không, ông Trump đáp: "Tôi thậm chí vẫn chưa xem".
Vitalik Buterin, nhà đồng sáng lập Ethereum và từng kiếm hàng trăm triệu USD khi đầu tư Dogecoin, nói tại sự kiện công nghệ vào tháng 3 ở California rằng bản thân meme coin đóng vai trò rất khác tiền số chính thống. Chúng dựa trên trào lưu, do đó không nên cất trữ lâu dài và chỉ dành số tiền rất nhỏ để đầu tư.
Phó giáo sư David Krause chuyên về tài chính tại Đại học Marquette bày tỏ hoài nghi về meme coin và thúc giục những người tham gia lĩnh vực này cần tìm hiểu ai tạo ra, mục đích gì, "trend" kéo dài bao lâu. "Luôn có bản chất nổi loạn của thế hệ trẻ, những người không muốn tuân theo chuẩn mực của cha mẹ và ông bà", ông nói.
Theo thống kê của Pew Research năm 2024, đầu tư tiền số rất phổ biến ở giới trẻ Mỹ. Có 42% nam giới và 17% nữ giới trong độ tuổi từ 18 đến 29 đã đầu tư, giao dịch hoặc sử dụng tiền số. Trong khi đó, ở độ từ 50 trở lên, tỷ lệ lần lượt là 11% và 5%.
Bảo Lâm tổng hợp