Robot dài 1,5 m gắn vào tàu vũ trụ bao gồm 9 đoạn, mỗi đoạn có thể tạo ra mô-men lực 190 Newton mét, gần gấp đôi xe máy Harley-Davidson Iron 1.200 cc. Khớp nối giữa các đoạn có thể vặn xoắn và xoay linh hoạt, cho phép robot luồn lách qua môi trường phức tạp để tiếp cận góc hẹp của trạm vũ trụ hoặc vệ tinh mà phi hành gia hoặc cánh tay robot hiện nay không thể đến gần được.
Đoạn bị phá hủy hoặc hư hỏng của robot có thể được tháo rời hoặc thay thế bằng đoạn mới, giúp robot hoạt động trong thời gian vô hạn. "Sửa chữa trong môi trường không gian phức tạp đòi hỏi nhiều nhân lực và tài nguyên. Cỗ máy thao tác dạng module là một giải pháp hiệu quả cho vấn đề này", nhóm nghiên cứu đứng đầu là giáo sư Xu Zhenbang ở phòng thí nghiệm chuyên về sản xuất và tích hợp hệ thống quang học không gian ở Viện Quang học, Cơ khí và vật lý Trường Xuân. Theo họ, robot cũng có thể kết hợp với nhau thành xúc tu để di chuyển hoặc điều khiển đồ vật lớn.
Tháng trước, vệ tinh Shijian 21 của Trung Quốc kéo một vệ tinh định vị Bắc Đẩu đã ngừng hoạt động tới quỹ đạo nghĩa địa dành cho vệ tinh chết, theo công ty ExoAnalytic Solutions. Dù thông tin chi tiết không được tiết lộ, nhiệm vụ này cho thấy Trung Quốc đã phát triển công nghệ robot tiên tiến để theo dõi, thu hồi và điều khiển mục tiêu trong môi trường không trọng lực. Chính phủ Trung Quốc khẳng định công nghệ robot không gian của họ được phát triển vì mục tiêu hòa bình như xây dựng cơ sở hạ tầng quy mô lớn, phục vụ tàu vũ trụ hoặc vệ tinh trên quỹ đạo và dọn rác vũ trụ. Cục Không gian Quốc gia Trung Quốc cũng lên kế hoạch biến hoạt động dọn rác vũ trụ thành ngành kinh doanh đem lại lợi nhuận trong vòng 5 năm.
Robot rắn đã được ứng dụng để kiểm tra dây cáp dưới biển và nhiều nhiệm vụ khác nhưng do những thách thức về mặt kỹ thuật, chưa có báo cáo về việc sử dụng chúng trong không gian. Ví dụ, trong cỗ máy do Viện Trường Xuân phát triển, mỗi đoạn là một robot độc lập trang bị motor, hệ thống truyền động, bộ xử lý và cảm biến độ chính xác cao ở bên trong. Nhóm nghiên cứu cho biết tích hợp nhiều bộ phận trong không gian hạn chế và dưới nhiều lớp bảo vệ như vậy không phải điều dễ dàng.
Một thách thức khác là chế tạo khớp nối vừa chắc chắn vừa linh hoạt. Nhóm của Xu tạo ra một thiết kế độc đáo có thể tăng cường mô-men lực của motor điện lên gấp hơn 3.000 lần. Mỗi đoạn cần tương tác với các đoạn khác, chia sẻ sức mạnh và phối hợp từng chuyển động để hoàn thành nhiệm vụ, đòi hỏi sự hỗ trợ của công nghệ trí tuệ nhân tạo cao cấp.
Xu và đồng nghiệp cho biết họ đã thử nghiệm robot rắn trong nhiệm vụ mô phỏng trên mặt đất, bao gồm khám phá khu vực xa lạ. Robot cần xác định chỗ trống, tiến vào không gian hẹp và điều chỉnh các đoạn nhanh chóng để tránh tiếp xúc với chướng ngại vật khi di chuyển về phía trước. Robot cũng có thể viết những chữ cái trên bảng đen bằng phấn hoặc chạm vào bóng bay mà không làm vỡ.
Nhóm nghiên cứu sẽ cải tiến robot thêm trước khi đưa vào không gian. Chẳng hạn, một số bộ phận làm từ hợp kim sẽ được nâng cấp thành sợi carbon để giảm bớt trọng lượng. Cỗ máy sử dụng một số motor điện từ Thụy Sĩ, bộ vi xử lý từ công ty Texas Instruments ở Mỹ và hộp số từ Nhật. Nhóm nghiên cứu không tiết lộ các bộ phận này có thể thay thế hay không. Một nhà khoa học vũ trụ giấu tên ở Bắc Kinh cho biết robot rắn khỏe đến mức có thể bóp nát một vệ tinh nhỏ giống như "trăn siết mồi".
An Khang (Theo SCMP)
- Robot rắn có thể đào xuyên đất