Nhà thiên văn học phát hiện vụ va chạm sắp tới, Bill Gray, hôm 12/2 thông báo ông bị nhầm lẫn khi nhận dạng vật thể sắp đâm vào Mặt Trăng là tầng tên lửa Falcon 9 của SpaceX giúp đưa vệ tinh Đài quan sát khí hậu không gian sâu lên quỹ đạo vào năm 2015. Thay vào đó, Gray cho biết mảnh vỡ này có thể thuộc tên lửa Trường Chinh 3 C phóng trong nhiệm vụ Hằng Nga 5 T1 vào tháng 10/2014. Tàu vũ trụ này là bản tiền nhiệm của tàu Hằng Nga 5 thực hiện nhiệm vụ lấy mẫu vật Mặt Trăng vào năm 2020.
Gray quản lý phần mềm Dự án sao Diêm Vương dùng để theo dõi vật thể gần Trái Đất và đăng thông báo điều chỉnh trên website hôm 12/2 sau khi nhận được thư của Jon Giorgini, kỹ sư ở Phòng thí nghiệm Sức đẩy Phản lực của NASA. Giorgini giải thích đường bay của tàu DSCOVR không quá gần Mặt Trăng. Do đó, việc tầng thứ hai của tên lửa bay gần đến mức đâm vào Mặt Trăng có vẻ hơi kỳ lạ.
Bất kể nguồn gốc của nó là gì, tầng tên lửa này sẽ đâm vào vùng tối của Mặt Trăng vào 19h25 ngày 4/3 theo giờ Hà Nội và không thể quan sát từ Trái Đất. Tuy nhiên, Gray vẫn chia sẻ cụ thể lý do ông nhầm lẫn khi nhận dạng.
Gray sử dụng dữ liệu từ dự án Catalina Sky Survey chuyên theo dõi vật thể gần Trái Đất. Catalina phát hiện một vật thể khoảng một tháng sau khi phóng DSCOVR, đặt số hiệu cho nó WE0913A và ban đầu kết luận đó là một vật thể tự nhiên. Một nhà thiên văn học người Brazil nhận thấy WE0913A quay quanh Trái Đất, không phải Mặt Trời, nên đó phải là vật thể nhân tạo. Sau khi trao đổi với nhà thiên văn học đó, Gray và nhiều nhà nghiên cứu khác phát hiện WE0913A bay qua Mặt Trăng hai ngày sau buổi phóng DSCOVR'. Họ xác định đó là tầng thứ hai của tên lửa Falcon 9 do vật thể có độ sáng như dự kiến, xuất hiện ở thời gian phù hợp và di chuyển theo quỹ đạo hợp lý.
Tuy nhiên, sau khi nhận thư từ Giorgini, Gray tìm kiếm ghi chép về vật thể phóng trước tháng 3/2015 ở quỹ đạo cao ngang qua Mặt Trăng mà rất ít tàu vũ trụ đạt được. Điều đó khiến ông rút ra kết luận về Hằng Nga 5 T1 với bằng chứng dựa trên quỹ đạo dự kiến theo thời gian của tàu.
An Khang (Theo Space)
- Ảnh chụp mảnh vỡ tên lửa SpaceX sắp đâm vào Mặt Trăng