Phóng vào năm 2000, trạm ISS quay ở độ cao 420 km phía trên Trái Đất, tiếp đón hơn 200 phi hành gia từ 19 nước. NASA cho biết các trạm không gian vận hành thương mại sẽ thay thế trạm ISS, cung cấp nền tảng để cộng tác và nghiên cứu khoa học.
"Khu vực tư nhân có năng lực kỹ thuật và tài chính để phát triển và vận hành trạm vũ trụ thương mại ở quỹ đạo thấp của Trái Đất với sự hỗ trợ của NASA. Chúng tôi rất mong muốn chia sẻ những bài học và kinh nghiệm vận hành với khu vực tư nhân để giúp họ phát triển điểm đến an toàn, tin cậy và tiết kiệm chi phí trong không gian", Phil McAlister, giám đốc không gian thương mại ở trụ sở của NASA, cho biết.
Trong Báo cáo chuyển tiếp Trạm Vũ trụ Quốc tế, NASA thông báo theo kế hoạch, trạm ISS sẽ rơi xuống Trái Đất ở khu vực không người ở phía nam Thái Bình Dương, Point Nemo. NASA ước tính quá trình hồi quyển sẽ diễn ra vào tháng 1/2031.
Đặt theo tên nhân vật thuyền trưởng tàu ngầm trong tiểu tuyết "Hai vạn dặm dưới đáy biển" của Jules Verne, Point Nemo là điểm xa đất liền nhất ở Thái Bình Dương, được ví như nấm mồ nước của nhiều tàu vũ trụ. Khu vực này cách vùng ven biển phía đông New Zealand hơn 4.800 km và cách Nam Cực 3.200 km về phía bắc. Ước tính, Mỹ, Nga, Nhật Bản và các nước châu Âu đã cho hơn 263 mảnh rác vũ trụ rơi xuống Point Nemo từ năm 1971.
Theo báo cáo, trạm ISS sẽ tiến hành thao tác tạo lực đẩy để đảm bảo hồi quyển an toàn. NASA cho biết mục tiêu tiếp theo trong thập kỷ tới là sử dụng trạm ISS như một cơ sở cho nhiệm vụ bay tới sao Hỏa.
Trạm ISS đã trở thành ngôi nhà của nhiều thành tựu khoa học như đồ vật in 3D đầu tiên trong không gian (năm 2014). Phi hành gia Kate Rubins của NASA lần đầu tiên giải trình tự ADN trong không gian năm 2016. Các phi hành gia lấy mẫu cây salad đầu tiên trồng trong vũ trụ vào năm 2015, tiếp theo là củ cải đỏ và ớt. Thí nghiệm có thể giúp phi hành gia tự trồng thức ăn trong các nhiệm vụ không gian sâu trong tương lai.
Trung Quốc phóng module đầu tiên của trạm vũ trụ Thiên Cung năm ngoái. Dù không lớn như trạm ISS, trạm vũ trụ Trung Quốc sẽ đi vào hoạt động đầy đủ cuối năm nay. Nga cũng thông báo kế hoạch rút khỏi dự án ISS năm 2025 và lên kế hoạch xây dựng trạm vũ trụ riêng, dự kiến phóng năm 2030.
An Khang (Theo CNN)
- So sánh trạm vũ trụ Trung Quốc và trạm ISS