Đây là hội nghị bàn tròn các Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ lần thứ 18, được tổ chức thường niên. Hội nghị năm nay được tổ chức theo hình thức trực tuyến với chủ đề "Thách thức toàn cầu trong thế giới hậu Covid-19" do ông Inoue Shinji, Bộ trưởng phụ trách Chính sách khoa học và công nghệ, Văn phòng Nội các Nhật Bản với đại diện đến từ 57 quốc gia, trong đó có 42 Bộ trưởng, 15 cấp Thứ trưởng và tương đương.
Tại hội nghị, các đại biểu đã thảo luận về cách giải quyết các thách thức toàn cầu song song với thúc đẩy tăng trưởng kinh tế - xã hội và phát triển bền vững dựa trên vai trò quan trọng của khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Đại diện các nước đã chia sẻ bài học kinh nghiệm trong phòng chống dịch Covid-19, trong đó, nhấn mạnh tầm quan trọng của hợp tác quốc tế trong ứng phó với dịch bệnh nhằm hướng tới việc tiếp cận nhanh chóng và công bằng với vaccine và thuốc, phương pháp điều trị ở cấp độ toàn cầu cũng như việc quản lý rủi ro có thể xảy ra do làn sóng biến thể Covid-19 mới.
Thảo luận tại hội nghị, Bộ trưởng Khoa học và Công nghệ Huỳnh Thành Đạt cho rằng, đại dịch Covid-19 đặt nhân loại trước bài toán sinh tử, chưa có tiền lệ nên đòi hỏi phải có các giải pháp đặc biệt, mang tính ngoại lệ.
Từ kinh nghiệm của Việt Nam, Bộ trưởng cho rằng, để đảm bảo cho mọi người được tiếp cận công bằng và sớm nhất có thể đối với vaccine phòng Covid-19, cần rút ngắn thời gian và trình tự đề xuất, trình và phê duyệt nhiệm vụ nghiên cứu, khuyến khích thử nghiệm và chấp nhận thất bại, đồng thời, thúc đẩy tinh thần khoa học mở và đổi mới sáng tạo mở.
Bộ trưởng cũng kêu gọi ủng hộ việc từ bỏ quyền sở hữu trí tuệ đối với vaccine phòng Covid-19 nhằm mở rộng và tăng cường sản xuất vaccine trên phạm vi toàn cầu. Ông đề xuất hình thành các nền tảng chia sẻ thông tin sáng chế, dữ liệu, công bố khoa học và phương tiện nghiên cứu nhằm giúp các nước chậm phát triển hơn có thể tiếp cận và bắt kịp với xu hướng phát triển của khoa học và công nghệ thế giới.
Đặc biệt, Bộ trưởng nhấn mạnh vấn đề lựa chọn ưu tiên và cân bằng giữa tăng trưởng kinh tế với đảm bảo an toàn, an ninh cho người dân, trong đó, cần đặt người dân và con người vào trung tâm của mọi chính sách phát triển.
Tại hội nghị các nội dung về biến đổi khí hậu và suy thoái đa dạng sinh học, sự nóng lên của trái đất, các thảm họa tự nhiên quy mô lớn với tần suất và mức độ ngày càng nghiêm trọng... cũng được nhiều đại biểu quan tâm. Theo đó, chia sẻ các thông tin về kết quả nghiên cứu để các nước cùng nhau vượt qua thách thức là một trong những giải pháp được đề xuất.
Bộ trưởng Inoue Shinji khẳng định, Nhật Bản sẽ tiếp tục đẩy mạnh hợp tác về khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo với các quốc gia, hướng tới các lợi ích chung trên toàn thế giới. Hội nghị bàn tròn các bộ trưởng Khoa học và Công nghệ dự kiến được tổ chức trực tiếp tại Nhật Bản trong năm 2022.
Hải Minh