Robot hình người của Elon Musk đang 'tiến hóa' thế nào?

9/9

Optimus, robot hình người được Elon Musk, kỳ vọng chiếm "80% giá trị tương lai của Tesla", đang chưa đạt tiến bộ như mong đợi.

"Khoảng 80% giá trị của Tesla sẽ nằm ở Optimus", Musk viết trên X đầu tháng 8.

Theo Business Insider, dù điều hành hàng loạt công ty trải dài ở nhiều lĩnh vực, từ mạng xã hội, đào hầm ngầm, xe điện đến hàng không vũ trụ, Musk dường như coi trọng lĩnh vực robot hình người hơn cả. Nhiều lần tại các sự kiện, ông nhấn mạnh Optimus là tương lai. Đầu năm ngoái, ông nói với cổ đông rằng Optimus có thể giúp Tesla nâng vốn hóa thị trường lên 25.000 tỷ USD - con số khiến nhiều người hoài nghi.

"Ngay cả ước tính lạc quan nhất mà tôi từng thấy về Optimus, tôi nghĩ, vẫn chưa đánh giá đúng mức khả năng robot này có thể làm được", ông nhấn mạnh.

Năm 2021, Tesla gây bất ngờ khi tuyên bố sẽ mở rộng sang lĩnh vực robot hình người dù đang là nhà sản xuất xe điện nổi tiếng. Sản phẩm ban đầu có tên Tesla Bot với chiều cao 1m73 và nặng 57 kg, có thể nâng vật nặng 68 kg và mang 20 kg. Musk cho biết robot được phát triển với camera và phần mềm Autopilot, giúp công việc lao động chân tay "trở thành một lựa chọn", nghĩa là có thể giao cho robot thay vì tự làm. Tuy nhiên, thay vì nguyên mẫu thực tế, công ty trình diễn Tesla Bot thông qua một người đàn ông mặc bộ đồ robot, gây nhiều ý kiến trái chiều.

Đến tháng 1/2022, Tesla Bot có phiên bản mới, lấy tên Optimus. "Về mặt ưu tiên trong danh mục, tôi nghĩ sản phẩm quan trọng nhất chúng tôi thực sự thực hiện trong năm nay là robot hình người Optimus", Musk phát biểu trong cuộc gọi báo cáo tài chính quý IV/2021 của Tesla khi đó.

Tám tháng sau, ông công bố hình hài chính thức của Optimus trong sự kiện Tesla AI Day. Cỗ máy bước đi trên sân khấu, vẫy tay chào khán giả. Video đi kèm cho thấy cỗ máy có thể thực hiện nhiều nhiệm vụ, như giao hàng hay tưới cây. "Vẫn còn nhiều việc phải làm để tinh chỉnh và cải tiến", Musk nói. "Rõ ràng, đây mới là phiên bản Optimus đầu tiên".

Cuối 2023, Tesla tiếp tục giới thiệu Optimus Gen 2. Trong video quảng bá tháng 12 năm đó, công ty cho biết tốc độ đi bộ của robot tăng 30% và khả năng điều khiển toàn thân được cải thiện. Cảnh quay cũng cho thấy robot đang ngồi xổm và nhặt một quả trứng - yếu tố được giới chuyên gia đánh giá cao, thể hiện tiến bộ của Tesla cũng như sự chuyển đổi nhanh chóng của ngành công nghiệp robot hình người.

"Mọi thứ trong video đều là thật, không có kỹ xảo CGI", Julian Ibarz, Giám đốc cấp cao của Tesla, viết trên X khi đó. "Tất cả đều thực hiện theo thời gian thực, không hề có sự tăng tốc nào. Đó là nhờ những cải tiến phần cứng đáng kinh ngạc từ đội ngũ".

Thời gian sau đó, Musk tiếp tục đăng ảnh, video của Optimus lên X. Cỗ máy dần hoàn thiện, có thể thực hiện thao tác như nhặt đồ, gấp quần áo, nhảy múa, hay phân loại linh kiện trong nhà máy.

Tại sự kiện We, Robot tháng 10/2024, dù trọng tâm là hai sản phẩm Robotaxi và Robovan, Optimus lại trở thành tâm điểm. Trong suốt sự kiện, robot phục vụ đồ uống, trả lời câu hỏi và chơi trò oẳn tù tì. Video khách mời tương tác với robot được lan truyền mạnh mẽ trên mạng xã hội.

Thế nhưng, nhiều người sau đó phát hiện Optimus chưa tự động hoàn toàn. Morgan Stanley phát hiện robot "phụ thuộc vào tele-ops", nghĩa là con người điều khiển robot từ xa. Giới phân tích và nhà đầu tư Phố Wall không mấy ấn tượng, khiến giá trị tài sản ròng của Musk giảm 15 tỷ USD trong tháng.

Rào cản với Optimus tiếp tục xuất hiện trong bối cảnh thương chiến Mỹ - Trung. Trong cuộc họp quý I/2025 vào tháng 4, Musk cho biết sản lượng Optimus đang bị ảnh hưởng bởi các vấn đề về chuỗi cung ứng tại Trung Quốc, nhất là thiếu đất hiếm để cung cấp năng lượng cho bộ truyền động của robot. "Nói chung, Tesla không cần sử dụng nam châm vĩnh cửu, nhưng khi có thứ gì đó bị hạn chế, chẳng hạn cánh tay robot, sẽ cần cố gắng làm cho động cơ càng nhỏ càng tốt", Musk nói.

Tesla chưa công bố số lượng nam châm một robot Optimus cần. Nhưng theo nhà phân tích Luke Lango nói với Investor Place, cỗ máy có thể sử dụng 3,6 kg nam châm, vì một robot hình người thông thường cần hơn 40 động cơ servo, và mỗi động cơ cần gần 0,1 kg nam châm.

Theo Digitimes, việc sản xuất Optimus cũng bị đình trệ giữa tháng 6, khi khớp nối quá nóng, cổ tay mềm và pin hỏng sau khi vận hành thời gian ngắn. Khi đó, có khoảng 1.000 robot xuất xưởng từ dây chuyền thí điểm ở Fremont, California, với chi phí 60.000 USD/cỗ máy. Bên cạnh đó, một số video ghi lại hoạt động của robot cho thấy chúng di chuyển chưa bằng một nửa tốc độ của con người.

Bất chấp hạn chế, Musk tuyên bố Tesla đang lên kế hoạch đưa Optimus vào nhà máy cuối năm nay. "Chúng tôi dự kiến có hàng nghìn robot Optimus hoạt động tại các nhà máy của Tesla bắt đầu từ mùa thu này", Musk nói với CNBC.

Tỷ phú Mỹ kỳ vọng mở rộng quy mô Optimus nhanh hơn bất kỳ sản phẩm nào trong lịch sử với mục tiêu đạt một triệu sản phẩm mỗi năm càng sớm càng tốt. Cột mốc được ông đưa ra là 5 năm, có thể đạt được sớm nhất vào năm 2029 hoặc 2030.

Bloomberg nhận định, dù đạt được nhiều thành tựu, các khả năng của Optimus đang thua kém đối thủ Trung Quốc. Robot của Unitree, Agibot, UBTech... hiện có thể thực hiện thành thục động tác và được ứng dụng trong nhà máy. Trung Quốc cũng là nơi đầu tiên tổ chức thi chạy bộ, giải đấu quyền anh, hay gần nhất là "Thế vận hội" cho riêng robot hình người.

Lần xuất hiện gần nhất của Optimus là ngày 3/9, khi CEO Salesforce Marc Benioff chia sẻ trên mạng xã hội X một video cho thấy Optimus thế hệ tiếp theo trong màu sơn vàng với một số chi tiết ngoại hình mới và bàn tay giống người hơn, tích hợp chế độ giọng nói AI Grok. Dù vậy, Mashable đánh giá video khó có thể gây ấn tượng với bất kỳ ai, vì Optimus phản ứng chậm chạp, phải nhắc vài lần mới bắt đầu thực hiện nhiệm vụ đơn giản.

Cuối tuần trước, Milan Kovac, một trong những kiến trúc sư đứng sau dự án chế tạo robot hình người Optimus của Tesla, nộp đơn từ chức "có hiệu lực lập tức". Theo Mashable, việc người này rời Tesla đánh dấu sự thay đổi đáng kể trong nhóm lãnh đạo Optimus, thậm chí dự đoán dự án "có nguy cơ đổ vỡ", dù một số chuyên gia khác tin dự án có thể đạt bước tiến nếu có một lãnh đạo giỏi hơn điều hành.

Bảo Lâm - Huy Đức tổng hợp