Sáng 17/12, Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên (ENV) phát đi cảnh báo về "sự gia tăng nhanh chóng của hoạt động buôn bán và quảng cáo động vật hoang dã ngoại lai tại Việt Nam".
ENV cho biết, trong giai đoạn tháng 1/2022 đến tháng 10/2024, từ thông báo của người dân đã ghi nhận 471 vụ với 1.759 vi phạm liên quan đến hoạt động quảng cáo, buôn bán 45.307 cá thể ngoại lai. Trong đó, bò sát chiếm 82% với 37.048 cá thể rùa, rắn và thằn lằn ngoại lai bị rao bán. Tỷ lệ này với các loài chim là 9% và các loài thú nhỏ khác chiếm khoảng 4%.
"Hầu hết các loài này bị nhập lậu từ nước ngoài về Việt Nam hoặc có nguồn gốc từ các cơ sở gây nuôi không được cấp phép và những người chuyên chơi sinh vật cảnh", Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên cho biết.
Cũng theo ENV rùa tai đỏ và rồng đất nam mỹ là hai trong số những loài ngoại lai thường bị buôn bán ở Việt Nam. Hai loài này nằm trong danh mục loài ngoại lai xâm hại của Bộ Tài nguyên và Môi trường. Việc buôn bán rồng đất Nam Mỹ dẫn đến khả năng hình thành quần thể tự nhiên khi chúng bị thả ra môi trường hoặc trốn thoát.
"Điều này có thể đe dọa nghiêm trọng đến sự sống của các loài bản địa khi chúng cạnh tranh nguồn thức ăn, môi trường sống, từ đó phá vỡ cấu trúc cũng như sự cân bằng hệ sinh thái", bà Bùi Thị Hà, Phó Giám đốc ENV nói.
Trung tâm Giáo dục Thiên nhiên lấy ví dụ một tỉnh phía nam phát hiện 80 cá thể rồng đất Nam Mỹ và 9 cá thể thằn lằn Tegu. Thay vì chuyển giao đến trung tâm cứu hộ hoặc vườn động vật thì Chi cục Kiểm lâm của tỉnh này lại bán đấu giá cho chính các đối tượng buôn lậu. Hiện đối tượng đang trong quá trình thực hiện các thủ tục đăng ký mã số cơ sở nuôi.
Bà Bùi Thị Hà nhấn mạnh cùng với việc uy hiếp đa dạng sinh học cũng như các đại dịch từ động vật hoang dã như AIDS, SARS, cúm A/H5N1, Ebola, bệnh dại... các cơ quan Nhà nước phải nhanh chóng vào cuộc tăng cường quản lý và giám sát để kiểm soát hoạt động buôn bán các loài ngoại lai đang gia tăng.
Gia Chính