Bạn sẽ làm gì khi biết trong nhà mình có một con chuột? Chắc chắn bạn sẽ muốn tìm cho ra nó, đuổi nó ra khỏi cửa để bảo vệ thực phẩm cũng như đồ đạc của mình. Nhưng lũ chuột rất giỏi trong việc lẩn trốn. Chúng có thể chui rúc vào những xó xỉnh chật hẹp mà bạn không thể tiếp cận nổi.
Bây giờ, một nhóm nhà khoa học muốn làm điều ngược lại. Họ dạy những con chuột chơi trốn tìm và lần này, họ là người đi trốn còn lũ chuột phải đi tìm. Thật bất ngờ là những con chuột lại thích trò chơi ngược đời ấy. Khi tìm ra nhà khoa học đang trốn sau tấm bìa các tông, chúng thậm chí còn nhảy cẫng lên vì sung sướng.
Các nhà khoa học dạy chuột chơi trốn tìm, nhưng họ thì đi trốn còn chuột thì nhắm mắt đi tìm.
Các nhà nghiên cứu đang cố gắng giải thích hành vi này ở chuột. Họ gọi đó là một niềm vui thuần khiết khi được chơi đùa cùng. Có lẽ lũ chuột cũng đã quá chán với cảnh phải lẩn trốn suốt ngày nên khi trở thành người đi tìm, chúng lại thích thú với điều đó.
Nhiều khi ta muốn ta được bé lại, để khi đi trốn có chuột đi tìm
Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà khoa học người Đức tại Đại học Humboldt Berlin. Trong đó, họ đã giành hàng tuần lễ để dạy 6 con chuột làm quen với luật trò chơi trốn tìm của loài người.
Họ thiết kế lại một căn phòng rộng 27 mét vuông, đặt vào đó các chướng ngại vật bằng rào chắn hoặc bìa các tông cho phép một người lớn có thể trốn phía sau chúng.
Để dạy lũ chuột đi tìm người đi trốn, ban đầu, một nhà khoa học sẽ đặt con chuột vào bên trong hộp kín để "bịt mắt" chúng. Sau đó, cô ấy đi trốn ở một địa điểm khác trong phòng và rồi chiếc hộp được mở ra để con chuột đi tìm.
Ban đầu, nhà khoa học sẽ cố tình trốn ở những địa điểm dễ và để lộ người họ ra ngoài. Mỗi khi con chuột đến gần, cô ấy sẽ thưởng cho chúng những cái cù (Chuột rất thích được cù). Phần thưởng này có ý nghĩa hơn cả thức ăn trong một trò chơi vui vẻ như này.
Dần dần, những con chuột đã học được luật lệ rằng mỗi khi cách cửa lồng mở ra, chúng cần đi tìm nhà khoa học đang trốn. Càng về sau, cô ấy càng trốn kỹ hơn và không để lộ mình.
Các nhà khoa học dạy chuột chơi trốn tìm như thế nào?
Video quay lại quá trình trò chơi cho thấy những con chuột đã phải chạy hết khu này đến khu khác để tìm nhà khoa học. Ban đầu, chúng tìm ở các vị trí cũ, nơi cô ấy từng trốn. Nếu không thấy, chúng mới tìm đến địa điểm mới.
Điều đặc biệt là khi tìm thấy nhà khoa học, những con chuột thậm chí còn nhảy cẫng lên vì sung sướng – một hành vi được gọi là "freudensprung" hay "niềm vui nhảy cẫng". Chúng có khi còn trêu chọc lại nhà khoa học bằng cách liên tục đến gần họ rồi bỏ chạy để nhà khoa học bắt trượt chúng.
Họ gọi đây là một niềm vui thuần khiết. Bởi ngay cả khi cuộc vui đùa kết thúc. Các nhà khoa học cho những con chuột một bữa ăn lớn nhưng chúng cũng chẳng màng mà tiếp tục quay lại lồng "bịt mắt". Rõ ràng là chúng muốn chơi tiếp và ham chơi hơn cả ăn uống.
Nghiên cứu hành vi và niềm vui của chuột
Đối với các nhà khoa học, nghiên cứu hành vi chơi đùa ở chuột là một mục tiêu quan trọng, bởi đây là đặc điểm tiến hóa có mặt ở tất cả các loài động vật có vú. Đối với chuột, trò chơi trốn tìm dường như đã nằm trong gen của chúng. Những con chuột trong tự nhiên phải đào hàng, lẩn trốn các loài thiên địch của chúng như rắn và đại bàng.
Khi sống trong nhà, chuột cũng phải lẩn trốn loài người. Thử hỏi xem bạn sẽ làm gì nếu biết trong nhà mình có chuột? Ở phương tây, người ta sẽ gọi ngay trung tâm kiểm soát dịch hại và một vài nhân viên của họ sẽ đến, mang theo một đống vũ khí từ cơ học cho đến hóa học để tìm cho ra loài vật gây hại.
Nhưng các nhà khoa học cho rằng tuyên chiến với loài chuột vô tình khiến chúng ta bỏ quên mất cơ hội có thể chơi đùa và khám phá hành vi của chúng.
Chuột là một loài vật cũng rất ham vui.
"Mặc dù những người nuôi chuột cảnh không ngạc nhiên với điều này. Nhưng [nhiều người khác sẽ không biết] chuột vị thành niên là một trong những loài động vật có vú ham vui nhất từng được biết đến", Lynda Sharpe, tiến sĩ động vật học tại Khoa sinh thái và tiến hóa đại học quốc gia Australia giải thích.
Juan Ignacio Sanguinetti-Scheck, đồng tác giả nghiên cứu tại Đại học Humboldt Berlin đồng ý với điều đó. "Tôi chưa bao giờ thấy một con chuột chạy nhiều như vậy trong phòng thí nghiệm", anh nói.
Ngoài ra, theo tiến sĩ Sharpe, nghiên cứu của các nhà khoa học Đức "rất có giá trị vì nó đã chứng minh sự phức tạp về mặt nhận thức của loài chuột trong tham gia vào một trò chơi của loài người".
Thật vậy, trò trốn tìm có thể giúp bạn khám phá ra khả năng thực sự của loài chuột. Chẳng hạn, trong việc chuyển đổi vai trò trở thành người đi tìm thay vì kẻ đi trốn, chúng đã thể hiện một hành động là các nhà nghiên cứu gọi là "lý thuyết về tâm trí".
Nhóm nghiên cứu tại Đại học Humboldt Berlin đã đo các tín hiệu điện trong não những con chuột khi chúng bắt đầu đi tìm. Một khi chiếc hộp "bịt mắt" được mở ra, có một số tế bào thần kinh trong vùng vỏ não trung gian trước trán của chúng (mPFC) được kích hoạt.
Đây là khu vực não liên quan đến việc ra quyết định, tương tác xã hội và xử lý các hành động thuộc về lý thuyết về tâm trí- ít nhất là trên người. "Con chuột có quyền tự quyết trong suốt trò chơi", Sanguinetti-Scheck nói. "Và các tế bào thần kinh trong khu vực mPFC của chúng sẽ phản ứng với các sự kiện cụ thể".
Nghiên cứu hành vi của chuột trong trò chơi trốn tìm có thể tiết lộ nhiều điều về trí tuệ của chúng.
Không rõ điều đó có nghĩa là gì hoặc cụ thể khu vực vỏ não trung gian trước trán có đang giúp gì lũ chuột thông minh hơn hay không. Nhưng những nghiên cứu như thế này có thể là chìa khóa giúp đưa ra câu trả lời.
"Những con chuột đang thực hiện nhiều hành vi đáng kinh ngạc, thứ mà các nhà khoa học thần kinh sẽ bận tâm, chẳng hạn như việc ra quyết định. Làm thế nào để con vật quyết định nơi nó muốn tìm kiếm, hay nơi nó muốn trốn?
Hoặc điều gì sẽ xảy ra khi nó ngạc nhiên? Lúc nó nghĩ rằng mình biết nhà khoa học đang trốn ở đâu, nhưng hóa ra cô ấy lại không có ở đó? Điều gì sẽ xảy ra trong não của con chuột khi đó? Có rất nhiều điều mà bây giờ chúng tôi có thể sử dụng trò chơi trốn tìm để tìm hiểu về chúng", Sanguinetti-Scheck nói.
Tham khảo
Lấy link