Hy vọng cứu loài linh trưởng hiếm nhất bằng 'cầu dây thừng'

Vượn Hải Nam, còn được là vượn mào đen Nomascus hainanus, là loài linh trưởng có nguy cơ tuyệt chủng cao nhất trên thế giới khi chỉ còn 33 cá thể sinh sống trong những cánh rừng bị chia cắt trên đảo Hải Nam của Trung Quốc.Nomascus hainanus là những chuyên gia nhào lộn trên cây, sử dụng sải tay dài để đu từ cây này sang cây khác kiếm ăn. Tuy nhiên, chúng rất sợ mặt đất. Nhiều cá thể thậm chí còn chưa bao giờ rời khỏi các tán cây. Đó chính là lý do đẩy quần thể loài đến bờ vực tuyệt chủng sau hàng chục năm rừng bị tàn phá bởi hoạt động nông nghiệp và khai thác gỗ.Vào tháng 5/2015, cơn bão Rammasun đã gây ra một trận lở đất lớn, làm trầm trọng thêm tình trạng mất cây. Trước thực trạng này, nhà bảo tồn Bosco Pui Lok Chan, quản lý của Dự án Bảo tồn Vượn Hải Nam, đã nảy ra một sáng kiến: sử dụng dây thừng để làm cầu nối giữa các khu vực bị chia cắt.Chan sau đó đã thuê những thợ leo cây chuyên nghiệp để lắp đặt cây cầu thử nghiệm đầu tiên tại một phần rừng bị tàn phá rộng 15 m. Cây cầu chỉ gồm hai sợi dây thừng đơn giản, được buộc giữa các ngọn cây ở cách mặt đất 10 m - độ cao sinh sống ưa thích của vượn Hải Nam. Họ cũng lắp đặt các bẫy camera để theo dõi hành vi của bầy vượn.Trong một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí Scientific Reports hôm 15/10, các nhà bảo tồn đã mang đến một tin mừng khi những con vượn bắt đầu sử dụng cây cầu một cách thường xuyên, cho thấy chiến lược này có thể áp dụng ở những nơi khác trong rừng, giúp vượn Hải Nam dễ dàng di chuyển xung quanh để tìm kiếm bạn tình và mở rộng môi trường sống."Lúc đầu, những con vượn đã ngó lơ cây cầu. Phải sau 176 ngày chờ đợi, chúng mới bắt đầu sử dụng nó. Thật nhẹ nhõm!", Chan chia sẻ. "Trên thế giới có rất nhiều thiết kế cầu cho linh trưởng nhưng kiểu cầu dây thừng này đặc biệt thú vị vì nó đơn giản, có chi phí thấp và rất phù hợp với vượn Hải Nam", nhà sinh vật học Tremaine Gregory từ Viện Sinh học Bảo tồn Smithsonian cho biết thêm.Những hình ảnh thu thập từ bẫy camera cho thấy vượn cái và vượn con có xu hướng sử dụng cầu dây nhiều nhất. Nguyên nhân có thể vì những con đực trưởng thành đủ khỏe để nhảy qua khoảng trống, trong khi vượn cái - đặc biệt là những con đang mang thai hoặc chăm sóc con non - đánh giá những cú nhảy như vậy là quá mạo hiểm.Mặc dù chiến lược đã phát huy hiệu quả, Chan lưu ý rằng đây chỉ là giải pháp khắc phục ngắn hạn. Bởi vậy, bên cạnh việc lắp đặt cầu dây, các nhà bảo tồn cũng triển khai song song một dự án trồng cây để phục hồi những phần rừng bị tàn phá. "Cần ưu tiên khôi phục hành lang rừng tự nhiên bởi đó là giải pháp bảo tồn lâu dài và bền vững nhất", Chan nhấn mạnh.Đoàn Dương (Theo National Geographic) Phát hiện quần thể mới của loài vượn nguy cấpPhát hiện đôi vượn thuộc loài linh trưởng hiếm nhất thế giới