Linh cẩu cái giết con non của đồng loại

Eli Strauss, nhà sinh thái học hành vi ở Đại học Nebraska-Lincoln, Mỹ, và cộng sự thu thập dữ liệu trong 3 thập kỷ về quần thể linh cẩu đốm ở Kenya để nghiên cứu cái chết của những con non dưới một năm tuổi. Trong 88 trường hợp tử vong họ quan sát được, 21 trường hợp là hành vi giết con non cùng đàn linh cẩu cái trưởng thành gây ra. Ngoài ra, tình trạng đói ăn và sư tử cũng khiến nhiều linh cẩu non tử vong. Các quan sát về hành vi giết con non khiến nhóm nghiên cứu băn khoăn tại sao linh cẩu lại hành động như vậy trong chính đàn của nó. Họ công bố kết quả nghiên cứu tại cuộc họp thường niên của Hiệp hội Sinh thái học Mỹ.Linh cẩu mẹ sinh con trong hang riêng. Nhưng thông thường, trong vòng vài tuần, chúng sẽ đưa đàn con tới hang chung. Những chiếc hang như vậy sẽ bảo vệ con non trước động vật ăn thịt lớn bởi kẻ đi săn không thể chui qua các lỗ nhỏ, theo Ally Brown, nghiên cứu sinh ngành sinh học môi trường ở Đại học Michigan, East Lansing. Nhưng hang chung lại mang tới nguy cơ khác. Mọi trường hợp giết con non đều xảy ra ở phạm vi gần. Nhóm nghiên cứu ghi nhận điều này thông qua quan sát xác con non hoặc theo dõi đàn linh cẩu từ trong xe.Linh cẩu cái giết con non tương tự như cách chúng tấn công con mồi nhỏ. Nó sẽ đuổi theo con non và cắn vỡ hộp sọ. Một con linh cẩu cái thậm chí nhắm vào hai con non của chị gái nó bằng cách lùa chúng ra khỏi hang trước khi tấn công.Nguyên nhân dẫn tới hành vi giết con non có thể bắt nguồn từ thứ bậc của linh cẩu. Trong xã hội linh cẩu, con đực có thể gia nhập hoặc tách khỏi đàn trong khi con cái là thành viên vĩnh viễn. Hành vi dữ dằn và quan hệ liên minh góp phần quyết định con linh cẩu nào nắm giữ thứ bậc cao. Linh cẩu con đến tuổi trưởng thành có thể tham gia sinh sản, giúp củng cố thứ bậc của gia đình. Gần như mọi trường hợp trong nghiên cứu, thủ phạm có thứ bậc cao hơn mẹ của nạn nhân. Điều này cho thấy một số linh cẩu cái có thể giết con non để hạn chế thế lực của đối thủ.Ở 11 trong tổng số 21 trường hợp, con non bị ăn thịt. Do thời gian con non chết không trùng với thời điểm khan hiếm thức ăn và con đực đói mồi không giết con non, nhóm nghiên cứu kết luận ăn thịt không phải động cơ chính của các cuộc tấn công. Nghiên cứu cũng cho thấy ở vài loài, con cái cạnh tranh để truyền lại nguồn gene, nhưng không phải thông qua giành giật cơ hội giao phối mà qua tỷ lệ sống sót của con non.Theo Strauss, linh cẩu cái là những bà mẹ rất tận tụy và siêng năng. Chúng nuôi đàn con tới khoảng 14 tháng tuổi và kiếm đủ thức ăn ngay cả khi con non ngừng bú sữa. Linh cẩu mẹ cũng cảm nhận được sự mất mát khi con non bị giết chết. Đôi khi, chúng phát ra âm thanh đau buồn hoặc chải lông cho con non đã chết.An Khang (Theo Science News)