Trụ cột Vốn con người và nghiên cứu phát triển là trụ cột thứ hai trong năm trụ cột đầu vào của PII 2024 do Bộ Khoa học và Công nghệ công bố hôm 30/12. Trụ cột này có hai nhóm chỉ số là Giáo dục (với 3 chỉ số thành phần) và Nghiên cứu - phát triển (với 4 chỉ số thành phần).
Trong 10 địa phương dẫn đầu Trụ cột Vốn con người và nghiên cứu phát triển, có 5 địa phương thuộc top 10 dẫn đầu PII 2024 cả nước, không có địa phương nào thuộc nhóm thu nhập trung bình và thu nhập thấp, không có địa phương nào thuộc vùng Tây Nguyên.
Theo Học viện Khoa học công nghệ và Đổi mới sáng tạo, Bộ Khoa học và Công nghệ, các địa phương có điểm số tương đối khác biệt giữa nhóm chỉ số về Giáo dục và nhóm chỉ số về Nghiên cứu-phát triển (NC&PT). Một số địa phương có điểm số cao hơn đáng kể ở nhóm chỉ số về NC&PT so với nhóm chỉ số về Giáo dục như: Hà Nội, Đà Nẵng, Thừa Thiên Huế, Khánh Hòa. Điều này cho thấy các địa phương này đã có tiềm lực tốt cho NC&PT, thu hút được nguồn nhân lực, đầu tư cho NC&PT. Nếu quan tâm đầu tư hiệu quả hơn cho giáo dục thì sẽ có được nguồn vốn con người chất lượng cao hơn cho NC&PT trong tương lai.
Mặt khác, một số địa phương có điểm số cao hơn đáng kể ở nhóm chỉ số về Giáo dục so với nhóm chỉ số về NC&PT như Hải Phòng, Phú Thọ, Vĩnh Phúc, Ninh Bình. Như vậy, các địa phương này cần tận dụng thế mạnh và có các giải pháp để nuôi dưỡng, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao cho tương lai, đặc biệt là nhân lực cho các hoạt động NC&PT.
Thứ trưởng Khoa học và Công nghệ Hoàng Minh cho rằng, việc so sánh trực tiếp về thứ hạng giữa các địa phương chỉ mang tính tương đối, không phải là mục đích chính của PII. Lý do mỗi địa phương có các điều kiện, đặc điểm khác nhau và có định hướng phát triển khác nhau. Chỉ số PII cung cấp căn cứ khoa học và các minh chứng về điểm mạnh, điểm yếu, về các yếu tố tiềm năng và các điều kiện cần thiết để phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của từng địa phương, qua đó giúp lãnh đạo của địa phương xác định, lựa chọn các chủ trương, các định hướng, giải pháp phù hợp.
Bộ Khoa học và Công nghệ kỳ vọng các địa phương xác định việc xây dựng và triển khai chỉ số đổi mới sáng tạo là một nhiệm vụ quan trọng, trọng tâm nhằm thực hiện Nghị quyết số 57 về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia. Bộ sẽ hỗ trợ các địa phương trong việc tìm hiểu phương pháp, cách tính toán, ý nghĩa của các chỉ số xếp hạng và cách thức thu thập, cung cấp thông tin phục vụ đánh giá, xếp hạng từng năm.
PII (Provincial Innovation Index) là chỉ số duy nhất đánh giá tổng thể, đầy đủ về hiện trạng mô hình phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo của địa phương được Chính phủ giao Bộ Khoa học và Công nghệ là cơ quan chủ trì xây dựng hàng năm từ năm 2023. Chỉ số PII sẽ cung cấp căn cứ để lãnh đạo Chính phủ, lãnh đạo các địa phương đưa ra các chủ trương, quyết sách nhằm thực hiện Nghị quyết của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia để đưa đất nước phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới.
Tra cứu bảng xếp hạng PII năm 2024 tại đây.
Phương Mai