Nội dung được thông qua tại kỳ họp chuyên đề sáng 14/11 tại Nghị quyết quy định các tiêu chí, lĩnh vực, nội dung hỗ trợ thử nghiệm có kiểm soát giải pháp công nghệ mới trong khu công nghệ cao, công nghệ thông tin tập trung trên địa bàn. Chính sách này sẽ áp dụng cho các giải pháp công nghệ liên quan phương tiện bay không người lái, xe tự hành.
Theo chính quyền TP HCM, Nghị quyết giúp hướng đến việc tạo lập môi trường thử nghiệm nhằm đánh giá rủi ro, hiệu quả của giải pháp công nghệ. Đồng thời, các vấn đề pháp lý cho các giải pháp công nghệ mới sẽ được giải quyết, hạn chế rủi ro trong việc thử nghiệm.
Theo đó, đối với phương tiện bay không người lái, TP HCM đưa ra các tiêu chí cơ bản và thông số kỹ thuật gồm: Sải cánh, thân dài tối đa 1,57 m và chiều cao tối đa 71,5 cm. Trọng lượng cất cánh tối đa 70 kg. Tốc độ bay tối đa 100 km/h. Độ cao bay tối đa không quá 200 m. Phạm vi bay trong khu vực thử nghiệm.
HĐND TP HCM cũng đồng ý đối với xe tự hành tham gia thử nghiệm có tốc độ tối đa 20 km/h, điều khiển từ xa của phương tiện cần hiển thị các thông tin hành trình như chế độ, thời gian, điện áp pin, vệ tinh, tốc độ di chuyển.
Khung giờ được thử nghiệm các phương tiện này là 7h đến 17h hàng ngày.
Tại phần thảo luận về chính sách, các đại biểu HĐND TP HCM đã đặt vấn đề về việc nguồn chi để hỗ trợ thử nghiệm và tiêu chuẩn kỹ thuật đối với phương tiện được áp dụng chính sách.
Giám đốc Sở Công thương Bùi Tá Hoàng Vũ nêu ý kiến, nghị quyết không nên quy định quá chi tiết thông số kỹ thuật, sẽ khó để triển khai, áp dụng. Ví dụ như trường hợp doanh nghiệp muốn tăng độ dài sải cánh để phù hợp với công nghệ thì lại phải sửa nghị định. Ngoài ra, đại biểu cũng băn khoăn về thời gian thử nghiệm nếu chỉ cho phép thử nghiệm đến 17h, các phương tiện có tính năng bay đêm sẽ thử nghiệm ra sao.
Giải trình vấn đề trên, ông Nguyễn Việt Dũng, Giám đốc Sở Khoa học và Công nghệ TP HCM, cho biết các điều kiện về mặt kỹ thuật được đưa ra dựa trên tham khảo của các phương tiện bay không người lái, xe tự hành trên thế giới, lấy ý kiến nhiều doanh nghiệp, chuyên gia trong lĩnh vực.
"Các thông số được đưa ra phù hợp với thí điểm. Sáng tạo không có nghĩa là chúng ta cho phép làm gì cũng được mà phải kiểm soát rủi ro", ông Dũng nói.
Làm rõ thêm nội dung này, Chủ tịch UBND TP HCM Phan Văn Mãi nói việc thí điểm có kiểm soát là nội dung địa phương nhìn ra vấn đề và xin cơ chế, chính sách đặc thù. Quá trình này, địa phương đã trao đổi, xin ý kiến các cơ quan Trung ương để đi tiên phong trong vấn đề thí điểm có kiểm soát.
Ngoài ra, theo người đứng đầu chính quyền thành phố, dẫn lại thông tin từ phiên họp của Tiểu ban Kinh tế - Xã hội Đại hội XIV của Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm nhấn mạnh tinh thần lấy khoa học, công nghệ làm nền tảng, động lực cho đổi mới tăng trưởng. Muốn như vậy thì cần đầu tư, chấp nhận rủi ro trong khoa học công nghệ.
Theo quy định hiện nay về phương tiện bay không người lái, thẩm quyền cấp phép cho các cơ sở thiết kế, thử nghiệm thuộc trách nhiệm của Cục Tác chiến sau khi có ý kiến đồng ý của Thủ trưởng Bộ Tổng Tham mưu - Bộ Quốc phòng và thực hiện các thủ tục theo quy định.
UBND TP HCM cho rằng, hiện các sản phẩm, công nghệ, dịch vụ, mô hình kinh doanh đổi mới sáng tạo được tạo ra nhanh chóng. Tuy nhiên việc thiếu các quy định làm phát sinh nhiều rủi ro trong việc thương mại hóa những sản phẩm đổi mới sáng tạo. Đơn cử Công ty cổ phần Real-time Robotics (RtR) thử nghiệm máy bay không người lái HERA phải thực hiện rất nhiều giai đoạn.
Nếu thử nghiệm bay từ độ cao 100 m trở xuống, đường kính bay dưới 200 m, công ty phải xin giấy phép của Cục Tác chiến để bay thử nghiệm tại Khu công nghệ cao TP HCM. Nhưng nếu bay tầm cao 500 m, quãng đường bay 15 km, công ty phải xin giấy phép của Cục Tác chiến để bay thử nghiệm tại xã Long Hòa, huyện Cần Giờ. Tổng chi phí trung bình để bay thử nghiệm trong vòng 10 ngày khoảng 150 triệu đồng.
Nếu thử nghiệm các thông số kỹ thuật bay tại SACRC Lou Haynie Memorial Field, Union City, California, Mỹ, tổng chi phí trung bình cho 10 ngày bay thử nghiệm khoảng 300 triệu đồng.
Với xe tự hành Luật giao thông đường bộ năm 2008 chưa có quy định cho phép các phương tiện thông minh kết nối hệ thống điều khiển, không người lái... được chạy thử nghiệm, tham gia giao thông. Do đó các doanh nghiệp thiếu không gian để thử nghiệm các sản phẩm nghiên cứu.
Vì vậy việc thông qua Nghị quyết lần này nhằm khuyến khích hoạt động đổi mới sáng tạo và làm cơ sở đánh giá, hoàn thiện trước khi đưa sản phẩm vào ứng dụng chính thức.
Trước đó tại Nghị quyết 98, hiệu lực từ 1/8/2023, quy định TP HCM được thử nghiệm có kiểm soát các giải pháp công nghệ mới trong phạm vi khu công nghệ cao, khu công nghệ thông tin tập trung, trung tâm đổi mới sáng tạo.
Lê Tuyết