Giải mã hiện tượng "sinh vật lạ" trôi nổi trước mắt

Nếu bạn đã từng nhìn lâu vào các nguồn sáng mạnh như đèn đường hay Mặt Trời, sau đó quay mặt đi nơi khác, chắc hẳn sẽ nhìn thấy những "sinh vật" có hình dáng ngoằn ngòeo giống sâu hoặc những con vi khuẩn dưới kính hiển vi…

Khi xảy ra hiện tượng này, tầm nhìn của bạn sẽ bị giảm đi đáng kể và phải liên tục dụi mắt hoặc rửa mặt mới có thể nhìn lại bình thường.

Theo bác sĩ Daniel Polya từ Học viện Nhãn khoa Hoàng gia Úc, những vệt trôi nổi trước mắt người gây ra bởi dịch kính - là một chất gel trong suốt chiếm khoảng 80% thể tích của nhãn cầu, nằm phía sau thủy tinh thể và phía trước võng mạc - kết tụ lại với nhau.

Thành phần chính của dịch kính là nước (khoảng 98-99%), kết hợp với collagen và axit hyaluronic và protein, tạo thành một kết cấu dạng gel giúp duy trì hình dạng của nhãn cầu, bảo vệ võng mạc và các cấu trúc khác của mắt.

"Đó là sự ngưng tụ của các sợi collagen," bác sĩ Daniel Polya chia sẻ. "Các phân tử collagen lớn kết tụ lại và tạo bóng trên võng mạc của bạn, khiến bạn nhìn thấy những vật thể trôi nổi trước mắt".

Sự xuất hiện của các vệt collagen trong mắt này là phổ biến và có thể xảy ra với bất kỳ ai trong suốt cuộc đời của họ.

Tuy nhiên, bác sĩ Polya cho biết những ai thường xuyên gặp tình trạng này, hoặc xuất hiện những vệt trôi nổi kích thước lớn trước mắt… thì cần phải gặp bác sĩ nhãn khoa để kiểm tra càng sớm càng tốt, bởi lẽ nhiều khả năng họ đã gặp tình trạng bong dịch kính, có thể dẫn đến bong võng mạc.

"Thật tồi tệ nếu bạn gặp tình trạng bong dịch kính mà không đến khám sớm, có thể dẫn đến tình trạng bong võng mạc," bác sĩ Polya cho biết thêm.

"Bong dịch kính sẽ gây nên một vết nổi lớn trong mắt. Đối với người gặp tình trạng này, 5% khả năng nó sẽ tiến triển thành rách võng mạc và nếu điều đó xảy ra, 50% khả năng sẽ trở thành bong võng mạc".

Bong võng mạc là một tình trạng nghiêm trọng của mắt, khi lớp võng mạc, lớp tế bào thần kinh nhạy sáng phía sau mắt, bị tách rời khỏi vị trí bình thường. Đây là một tình trạng về mắt cần được chữa trị sớm để tránh mù lòa.

Rách võng mạc có thể điều trị bằng phẫu thuật laser, nhưng bác sĩ Polya nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát hiện sớm tình trạng này để tránh tổn thương thêm.

"Việc xuất hiện các vệt trôi nổi trước mắt không phải là điều quá nghiêm trọng, nhưng đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm tình trạng bong võng mạc. Nếu thường xuyên gặp tình trạng này, hãy đến gặp bác sĩ nhãn khoa sớm để được kiểm tra," bác sĩ Polya chia sẻ.

Bác sĩ Polya cho biết tình trạng bong dịch kính thường gặp hơn ở những người bị cận thị và tình trạng này thường xảy ra ở 50% người trên 50 tuổi, 80% người trên 80 tuổi.

Dịch kính là một cấu trúc trong suốt dạng gel chiếm khoảng 80% thể tích nhãn cầu, nằm phía sau thủy tinh thể và phía trước võng mạc. Dịch kính chứa tới 99% là nước, phần còn lại gồm collagen, protein và acid hyaluronic.

Dịch kính đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì hình dạng của nhãn cầu, hỗ trợ truyền ánh sáng đến võng mạc và cung cấp dinh dưỡng cho các cấu trúc bên trong mắt. Ngoài ra, dịch kính còn có chức năng bảo vệ các thành phần nội nhãn khỏi chấn thương và duy trì áp lực nội nhãn ổn định.

Khi dịch kính bị tổn thương hoặc thoái hóa có thể dẫn đến các vấn đề như bong dịch kính, đục dịch kính hoặc xuất huyết dịch kính, ảnh hưởng đến thị lực của người bệnh.

Khi già đi, dịch kính có thể thay đổi cấu trúc, từ dạng gel dần chuyển sang lỏng, gây ra hiện tượng vẩn đục dịch kính, xuất hiện các đốm đen hoặc vệt mờ trong tầm nhìn. Trường hợp nặng hơn, dịch kính có thể bị tách ra khỏi võng mạc hoặc gây bong võng mạc, đe dọa đến thị lực.