Được mô tả là xác voi ma mút lông xoăn nguyên vẹn nhất từng được phát hiện, mẫu vật voi cái nhỏ tuổi tên Yuka gây bất ngờ cho các nhà khoa học trong nghiên cứu công bố trên tạp chí Archaeological Science: Reports. Thông qua phân tích vết cắt trên da con vật, nhóm nghiên cứu xác định nó bị con người xẻ thịt cách đây 39.000 năm. Đây là bằng chứng sớm nhất về sự tồn tại của con người ở Bắc Cực, IFL Science hôm 27/9 đưa tin.
Phát hiện năm 2010 ở vùng cực bắc của Siberia, Yuka khoảng 6 - 9 tuổi khi chết, có thể bị sư tử hang động săn giết. Các nhà khoa học cho rằng xác của nó đông cứng sau khi rơi xuống hồ nước, nhờ đó duy trì điều kiện nguyên sợ trong gần 40.000 năm.
Từ khi khai quật, xác ướp nguyên vẹn của Yuka trở thành mục tiêu của những nhà nghiên cứu muốn nhân bản và phục sinh voi ma mút lông xoăn. Nghiên cứu ban đầu về xác voi cổ đại hé lộ nó vẫn chứa máu lỏng, thậm chí một số nhân tế bào tiếp tục có dấu hiệu hoạt động sinh học. Kết quả kiểm tra cũng chỉ ra vết rạch dài một mét dọc theo lưng của Yuka, cũng như vài vết cắt quanh hốc mắt của nó. Phát hiện dấy lên một số câu hỏi thú vị như vết thương đó do con người hay động vật gây ra.
Để tìm hiểu, nhóm tác giả nghiên cứu mới tiến hành một số thí nghiệm trên mẩu da bò và da của con voi ma mút khác, đồng thời thực hiện phân tích dấu vết đối với vết rạch ở da của Yuka. Họ nhận thấy vết rạch có nhiều đặc điểm khác biệt rõ rệt với vết thương do động vật gây ra, chứng tỏ chúng là kết quả từ hoạt động của con người.
Do đó, câu hỏi tiếp theo là vết rạch xuất hiện ở thời điểm Yuka chết hay sau đó. Nhằm tìm ra đáp án, nhóm nghiên cứu tạo ra một loạt vết cắt thử nghiệm bằng cả lưỡi dao đá tiền sử và dao kim loại, tiếp theo so sánh với vết cắt trên da voi ma mút. Họ kết luận dấu vết trên xác ướp của Yuka tương ứng với thí nghiệm cắt da voi ma mút bằng tấm đá nung. Ví dụ, vết xé rách của động vật không có rìa sắc nét và góc cạnh như dấu vết do dao kim loại gây ra.
Các nhà nghiên cứu kết luận vết cắt trên da Yuka do người tiền sử tạo ra bằng công cụ đá. Dựa trên tình trạng bảo quản lớp da, có thể nói chắc chắn mọi vết cắt được tạo ra gần thời điểm con vật chết. Họ nhận định người cổ đại cắt xác Yuka để lấy thịt trước khi nó đông cứng cách đây 39.000 năm.
An Khang (Theo IFL Science)