Meta lại một lần nữa khiến giới công nghệ xôn xao khi thông báo cắt giảm khoảng 600 vị trí trong bộ phận Trí tuệ nhân tạo Superintelligence Labs – nơi được kỳ vọng là trung tâm phát triển mô hình AI mạnh nhất thế giới. Quyết định này đến chỉ vài tháng sau khi công ty chi hàng trăm triệu đô la để thu hút các kỹ sư AI hàng đầu từ OpenAI, Google DeepMind và Apple; vậy nên đặt ra câu hỏi lớn hơn về tính hiệu quả của cuộc đua “vét” nhân tài bằng tiền.
Theo Reuters, các vị trí bị ảnh hưởng chủ yếu nằm ở những nhóm nghiên cứu và hạ tầng AI đã được tuyển ồ ạt trong giai đoạn bùng nổ hồi năm ngoái. Meta gọi đây là bước “điều chỉnh cần thiết” sau một đợt mở rộng quá nhanh, dẫn đến chồng chéo, phân tán nguồn lực và giảm hiệu suất nội bộ. Trong khi đó, những nhân sự mới được tuyển với mức đãi ngộ khổng lồ – có người nhận tổng gói lương lên tới hàng trăm triệu đô la – vẫn được giữ lại để tiếp tục phát triển các mô hình siêu trí tuệ trong nhóm chiến lược mới TBD Lab.
Thông điệp của Meta rất rõ ràng: họ không cắt vì thiếu tiền cho AI, mà vì muốn tinh gọn để tập trung hơn. Trong bản ghi nhớ nội bộ, lãnh đạo Meta nhấn mạnh rằng quy mô đội ngũ quá lớn đang khiến việc ra quyết định chậm chạp, giảm sức sáng tạo và khó tạo đột phá. Việc tinh giản, theo Meta, sẽ giúp mỗi kỹ sư đảm nhiệm vai trò “nặng hơn” và có tác động thực chất hơn đến sản phẩm.
Tuy nhiên, đằng sau lý do kỹ thuật ấy là một thực tế đáng chú ý: Meta đang tìm cách sửa sai sau một giai đoạn “tuyển quân bằng mọi giá”. Từ cuối năm 2023 đến đầu 2025, khi ChatGPT và Gemini của Google liên tục tạo tiếng vang, Meta đã vung tay tuyển dụng hàng nghìn kỹ sư AI, sẵn sàng trả lương gấp đôi để kéo họ khỏi đối thủ. CEO Mark Zuckerberg tuyên bố sẽ đưa Meta trở thành “người dẫn đầu về AI mở”, còn giám đốc AI Alexandr Wang – người từng điều hành Scale AI – hứa hẹn xây dựng đội ngũ mạnh chưa từng có trong lịch sử công ty. Nhưng khi cơn sốt qua đi, bài toán lợi nhuận và hiệu quả vận hành bắt đầu hiện ra rõ ràng hơn: chi phí nhân sự tăng vọt, trong khi các sản phẩm AI thương mại của Meta vẫn chưa mang lại nguồn thu xứng tầm.
Việc Meta tiếp tục tuyển nhân tài trong khi sa thải hàng trăm người khác thể hiện một nghịch lý của thời đại AI: không phải cứ chi tiền mua được người giỏi là có thể tạo ra giá trị. Một kỹ sư hàng đầu có thể đòi hỏi mức lương gấp hàng chục lần nhân viên bình thường, nhưng nếu hệ thống tổ chức không đủ linh hoạt, hoặc định hướng sản phẩm không rõ ràng, thì hiệu quả mang lại cũng không tương xứng với chi phí. Giới phân tích nhận định, Meta đã quá chú trọng vào “số lượng nhân tài” thay vì “chất lượng phối hợp”, khiến bộ máy AI phình to nhưng chưa đạt được sự đồng nhất về tầm nhìn và cách làm việc.
Sự kiện trên phản ánh một xu hướng mới trong Thung lũng Silicon: sau giai đoạn tuyển dụng ồ ạt để chiếm vị thế trong cuộc đua AI, nhiều tập đoàn đang quay về trạng thái “thực tế hơn”. Amazon, Google và thậm chí OpenAI đều đã bắt đầu rà soát lại đội ngũ để loại bỏ những dự án song song hoặc trùng lặp. Các công ty công nghệ nhận ra rằng việc bơm vốn vào nhân sự không thể thay thế cho một chiến lược sản phẩm rõ ràng, và rằng đầu tư vào con người cần song hành với đầu tư vào cấu trúc và quy trình vận hành.
Với Meta, quyết định cắt giảm lần này không chỉ là chuyện nhân sự, mà còn là bước thử sức trong việc tái định nghĩa giá trị thật của nhân tài. Trong khi một số kỹ sư AI hàng đầu đang nhận mức thù lao ngang với các CEO của công ty S&P 500, thì câu hỏi đặt ra là: liệu hiệu quả mà họ mang lại có xứng đáng với mức đầu tư đó hay không. Một mô hình AI cần hàng nghìn GPU, hàng trăm triệu đô la năng lượng và dữ liệu, cùng đội ngũ kỹ sư tinh hoa – nhưng nếu sản phẩm cuối cùng không tạo ra dòng tiền, tất cả chỉ là khoản chi phí tốn kém được khoác áo “đầu tư cho tương lai”.
Theo: Reuters
Lấy link