Tại buổi góp ý cho dự thảo, do Cục Phát thanh truyền hình và Thông tin điện tử - Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức ngày 22/10, Phó cục trưởng Nguyễn Thị Thanh Huyền cho rằng người có ảnh hưởng trên mạng (KOL) cần công khai nội dung được quảng cáo, tài trợ. Bên cạnh đó, họ không được thổi phồng, lừa dối công dụng của sản phẩm, cũng như không quảng cáo sản phẩm, dịch vụ bị cấm hoặc không phù hợp.
Dự thảo đưa ra ba nhóm quy tắc chung và một số quy tắc riêng cho cá nhân, cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp khi hoạt động trên không gian mạng. Trong đó, khoản 10 của nhóm quy tắc dành cho cá nhân tập trung vào người có ảnh hưởng và chủ các trang, nhóm, kênh cộng đồng - thường gọi là KOL. Cụ thể, nhóm này có trách nhiệm sáng tạo, lan tỏa nội dung tích cực, không được lợi dụng niềm tin, tình cảm của công chúng để trục lợi dưới bất kỳ hình thức nào.
Theo bà, người nổi tiếng có sức ảnh hưởng trên không gian mạng rất lớn, một phát ngôn, hành động thiếu chuẩn mực có thể tác động tiêu cực đến giới trẻ. "Vì vậy, họ cần có trách nhiệm cao hơn với cộng đồng và xã hội," bà nhấn mạnh.
Trong khi đó, đại diện Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số - Bộ Công Thương nêu thực trạng một số người bán hàng livestream có cách ăn mặc, lời lẽ thiếu chuẩn mực, nhưng chính những video đó lại giúp họ bán được hàng. "Người bán đạt được mục đích, nhưng lại gây ảnh hưởng tiêu cực đến con em chúng ta", đại diện Bộ Công thương phân tích, đồng thời đề xuất cần có quy định rõ ràng hơn, để vừa giữ gìn văn hóa Việt Nam, vừa phát triển kinh tế.
Từ góc độ địa phương, ông Nguyễn Ngọc Hồi, Phó giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao TP HCM, cho biết đơn vị đã làm việc với các mạng đa kênh (MCN) và KOL để lắng nghe đề xuất. "Họ đều mong có bộ quy tắc ứng xử trên mạng rõ ràng để áp dụng, giúp phân biệt nghệ sĩ hoạt động tích cực, tuân thủ pháp luật với những người khác", ông nói.
Tính khả thi của bộ quy tắc
Theo ông Hồi, quy tắc ứng xử văn hóa trên không gian mạng có tác dụng khuyến khích, nhưng đặt vấn đề "nếu họ không thực hiện thì sao". Do vậy, ông đề nghị các cá nhân, doanh nghiệp chỉ hợp tác với những người tuân thủ quy tắc, không làm việc với bên vi phạm.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Lâm Thanh, Tổng giám đốc TikTok Việt Nam, nhận định việc đặt ra các quy tắc là cần thiết, nhưng đưa vào thực tế sẽ không dễ. Theo ông, khác với văn bản pháp luật, bộ quy tắc chỉ mang tính khuyến khích, nên nếu không có cơ chế thúc đẩy sẽ khó lan tỏa rộng rãi.
Ông cho biết TikTok hiện cũng có tiêu chuẩn cộng đồng riêng, trong đó các nhà sáng tạo nội dung chấp nhận tuân thủ được hưởng lợi ích cụ thể nền tảng, nhưng cũng phải chịu sự giám sát chặt chẽ hơn. "Đổi lại, họ sẽ được ở trong cộng đồng các nhà sáng tạo nội dung sạch, được ưu tiên tham gia vào chiến dịch cộng đồng, thương mại", ông chia sẻ.
Với bộ quy tắc chung, TikTok đề xuất phải có chính sách ưu tiên những người tích cực tuân thủ, và "Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch có thể thể hiện điều này ngay trong Đề án về công nghiệp văn hóa".
Theo ban soạn thảo, việc xây dựng Bộ quy tắc ứng xử văn hóa trên không gian mạng nhằm định hướng hành vi của tổ chức, cá nhân khi tham gia hoạt động trên Internet theo chuẩn mực văn hóa, đạo đức và pháp luật Việt Nam. Bộ quy tắc được kỳ vọng thúc đẩy xây dựng không gian mạng lành mạnh, an toàn, nâng cao trách nhiệm của người dùng, cũng như đóng vai trò hỗ trợ cơ quan quản lý trong định hướng, giám sát và xử lý vi phạm.
Hội thảo ngày 22/10 là lần lấy ý kiến đóng góp cuối cùng, sau đó Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ hoàn thiện và trình Thủ tướng phê duyệt, trước ban hành Bộ quy tắc, dự kiến vào tháng 12.
Trọng Đạt
- Viễn cảnh 'Internet chết'
- Khi KOL giàu nhanh nhưng sụp đổ sớm
- Hoàng Hường và pháp lý với KOL
- Viễn cảnh 'Internet chết'
- Khi KOL giàu nhanh nhưng sụp đổ sớm
- Hoàng Hường và pháp lý với KOL