Nguồn tin của Thời báo Phố Wall tiết lộ, chiến lược của Bắc Kinh là thu thập càng nhiều “quân bài” càng tốt để đàm phán với chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump về các vấn đề Mỹ - Trung, bao gồm thuế quan mà ông Trump áp lên hàng hóa Trung Quốc.
Bắc Kinh cho biết, sẽ điều tra Nvidia và Google liên quan đến độc quyền. Những công ty Mỹ khác trong tầm ngắm là Apple, Broadcom và Synopsys, theo nguồn tin. Sypnosys đang có thương vụ 35 tỷ USD chờ Trung Quốc phê duyệt.
Tom Nunlist, chuyên gia chính sách công nghệ tại hãng tư vấn Trivium China nhận xét, Trung Quốc cần tất cả đòn bẩy có thể để phản công Mỹ và chống độc quyền là một trong những công cụ hữu ích nhất.
Dù vậy, chiến lược cũng có rủi ro. So với nhiệm kỳ đầu tiên của ông Trump, doanh nghiệp Mỹ ít sẵn sàng hơn trong việc đấu tranh cho việc kinh doanh tại Trung Quốc. Ngoài ra, những lời đe dọa có thể phản tác dụng nếu họ không muốn đầu tư thêm vào nước này.
Cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung liên quan đến nhiều hãng công nghệ lớn giữa hai nước. Ảnh: Medium Bắc Kinh đã học cách tiếp cận của Mỹ để làm đa dạng công cụ quản lý. Năm 2020, Trung Quốc tạo danh sách “thực thể không đáng tin cậy”, tương tự danh sách đen mà Mỹ dùng để cấm Huawei và các công ty đại lục kinh doanh với Mỹ.
Năm 2022, Trung Quốc sửa đổi luật chống độc quyền để siết chặt quy định về sáp nhập.
Theo nguồn tin của tờ báo, quan chức Trung Quốc hi vọng có được sự chú ý của những nhân vật thân cận với ông Trump, bao gồm những lãnh đạo công nghệ tham gia lễ nhậm chức như CEO Google Sundar Pichai, CEO Apple Tim Cook.
Không lâu sau khi mức thuế mới áp lên hàng hóa Trung Quốc có hiệu lực, Trung Quốc mở cuộc điều tra chống độc quyền với Google.
Năm 2019, Google tuân thủ quy định của Mỹ và cấm Huawei sử dụng hệ điều hành Google Android trên di động.
Điều này buộc họ phải phát triển hệ điều hành riêng và đánh mất đế chế smartphone.
Một hành động đáp trả khác xảy ra vào tháng 12/2024, khi chính quyền cựu Tổng thống Joe Biden tăng cường kiểm soát xuất khẩu chất bán dẫn cao cấp sang Trung Quốc.
Một tuần sau, Trung Quốc bắt đầu điều tra Nvidia vì thương vụ năm 2019. Vụ điều tra xoay quanh việc Nvidia có phân biệt đối xử với doanh nghiệp Trung Quốc hay không khi dừng bán một số sản phẩm nhất định.
Apple cũng đang xung đột với đối tác Trung Quốc vì hoa hồng khi mua sắm trong ứng dụng. Tencent và ByteDance cho rằng, một vài chính sách của App Store không công bằng.
Dù ban đầu nhà chức trách chỉ đứng bên ngoài quan sát, vài tuần gần đây, họ quan tâm hơn.
Một số xem cách tính phí của Apple tại Trung Quốc là cao vô lý và tin rằng cách Apple quản lý thanh toán qua ứng dụng là cản trở cạnh tranh.
Do đó, Bắc Kinh xem nhà sản xuất iPhone như một quân cờ khác mà họ có thể dùng trong đàm phán với Mỹ.
Các vụ sáp nhập giữa các công ty đa quốc gia về cơ bản cần phê duyệt từ nhà quản lý chống độc quyền khắp toàn cầu. Thương vụ có thể thất bại nếu không được một nước lớn chấp thuận.
Năm 2018, giữa thương chiến Mỹ - Trung, Qualcomm đã phải hủy bỏ thương vụ mua lại nhà sản xuất chip Hà Lan NXP do không được Trung Quốc thông qua.
Vụ thâu tóm Vmware cuar Broadcom cũng bị đình trệ cho đến khi hai lãnh đạo Mỹ - Trung gặp nhau tháng 11/2023. Không lâu sau, Bắc Kinh bật “đèn xanh” với điều kiện Broadcom phải đảm bảo cung ứng cho khách hàng Trung Quốc.
Trung Quốc tăng cường đưa vào những điều khoản như vậy, đặc biệt đối với bán dẫn, đồng nghĩa doanh nghiệp vẫn có thể bị ảnh hưởng ngay cả sau khi thương vụ khép lại. Nếu không tuân thủ, họ có thể bị phạt.
Một thương vụ khác đang “nằm im” là đề nghị mua lại công ty phần mềm kỹ thuật Ansys với giá 35 tỷ USD của Synopsys.
Bắc Kinh không hài lòng khi Synopsys chấp hành quy định xuất khẩu của Mỹ và chặn đứng quyền truy cập một số phần mềm thiết kế chip tiên tiến của Trung Quốc.
Tháng 12/2024, nhà chức trách cho biết, sẽ đình chỉ việc xem xét thương vụ. Dù vậy, người phát ngôn Synopsys lạc quan vấn đề sẽ được giải quyết và hoàn thành thương vụ trong nửa đầu năm nay.
An ninh quốc gia cũng là một công cụ khác Trung Quốc có thể dùng để cản trở doanh nghiệp Mỹ. Năm 2023, Trung Quốc các công ty lớn trong nước mua hàng của nhà sản xuất chip Mỹ Micron do xác định các rủi ro an ninh quốc gia sau một cuộc điều tra bảo mật.
(Theo WSJ)