Kinh nghiệm được ông Nguyễn Đạt, Phó Tổng Giám đốc Viettel chia sẻ tại diễn đàn "Tương lai khoa học công nghệ từ nền tảng đến công nghệ chiến lược" do Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì sáng 29/8 tại Hà Nội.
Ông Nguyễn Đạt, Phó Tổng Giám đốc Viettel chia sẻ tại diễn đàn sáng 29/8. Ảnh: Bộ KH&CN Ông Nguyễn Đạt cho rằng, trong kỷ nguyên kinh tế số, việc phát triển doanh nghiệp công nghệ tầm cỡ khu vực và thế giới là một xu thế tất yếu. “Doanh nghiệp công nghệ trong nước là hạt nhân, trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia, là động lực tăng trưởng mới, tạo ra giá trị gia tăng cao và thúc đẩy chuyển dịch kinh tế từ thâm dụng lao động sang thâm dụng tri thức”, ông nhận xét.
Dù vậy, ông thừa nhận doanh nghiệp công nghệ Việt đang gặp một số khó khăn về đầu tư cho nghiên cứu, phát triển; bằng sáng chế và bản quyền có giá trị; thiếu chuyên gia đẳng cấp quốc tế trong các ngành như bán dẫn, hàng không, lượng tử, AI; hệ sinh thái khởi nghiệp chưa đủ mạnh; liên kết giữa Nhà nước – doanh nghiệp – viện nghiên cứu còn chưa đồng bộ.
Viettel xác định chủ động tham gia phát triển 10/11 nhóm ngành công nghệ chiến lược theo Quyết định 1311 của Thủ tướng. Để làm được điều này, tập đoàn đã thành lập Trung tâm Nghiên cứu Công nghệ Chiến lược tại Tổng công ty Công nghệ cao. Bên cạnh đó, Viettel hiện có hơn 3.000 nhân sự trực tiếp nghiên cứu – sản xuất sản phẩm công nghệ cao.
Thông tin thêm về phát triển nhân lực chất lượng, Phó Tổng Giám đốc Viettel tiết lộ từ lâu, tập đoàn đã theo đuổi văn hóa khuyến khích đổi mới sáng tạo. Tập đoàn cũng ban hành quy chế thưởng đến 5% giá trị cho những cá nhân có sáng kiến được áp dụng thành công. Ngoài ra, chính sách tiền lương của Viettel cũng gắn với năng suất lao động và lợi nhuận, tạo động lực đổi mới sáng tạo.
Ông Nguyễn Phú Hùng, Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và công nghệ, Bộ KH&CN, chia sẻ tại hội nghị. Ảnh: Bộ KH&CN Để thu hút nhân tài trên toàn thế giới, một cách làm là đặt ra các bài toán lớn, phức tạp, có sự thu hút, tầm ảnh hưởng. Đây là ý kiến của cả ông Nguyễn Đạt và ông Nguyễn Phú Hùng, Vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và công nghệ, Bộ KH&CN.
Đại diện Bộ KH&CN nhấn mạnh đây chính là động lực lớn nhất của các nhà khoa học. Đặc biệt, Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đã thể chế hóa việc các nhà khoa học, kỹ sư... được hưởng quyền lợi từ kết quả nghiên cứu. Qua đó, thúc đẩy họ giải đến cùng các bài toán lớn.
Ông Nguyễn Phú Hùng cho biết thêm, Việt Nam đặt mục tiêu hết năm 2025 làm chủ ba sản phẩm công nghệ chiến lược và ít nhất 20 sản phẩm công nghệ vào năm 2027. Con đường để Việt Nam làm chủ công nghệ chiến lược, tạo ra sản phẩm chiến lược và nâng tầm quốc gia sẽ lấy doanh nghiệp làm trung tâm, bài toán lớn là động lực, nhân tài là chìa khóa, hệ sinh thái là sức mạnh và Nhà nước đóng vai trò kiến tạo.
Theo Vụ trưởng, sẽ xây dựng hệ sinh thái gồm các viện, trường để nghiên cứu, làm chủ công nghệ xung quanh doanh nghiệp. “Nhà nước kiến tạo thông qua thể chế hóa, hỗ trợ cho nền tảng, các phòng thí nghiệm, cơ sở nghiên cứu với cơ chế dùng chung, đặc biệt là tạo dựng thị trường”, ông nói thêm.
GS.TS Lê Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Bách khoa Hà Nội, trình bày vai trò của mô hình liên kết Nhà nước - viện, trường - doanh nghiệp. Dưới góc độ đơn vị đào tạo, GS.TS Lê Anh Tuấn, Chủ tịch Hội đồng trường Đại học Bách khoa Hà Nội, nhấn mạnh vai trò của mô hình liên kết ba nhà gồm Nhà nước - viện trường - doanh nghiệp. Đó là tạo tri thức mới, đào tạo nhân lực, thương mại hóa nghiên cứu và hình thành hệ sinh thái đổi mới sáng tạo bền vững.
Ông Nguyễn Đạt, Phó Tổng Giám đốc Viettel cũng có chung quan điểm cần đẩy mạnh mô hình tam giác này để phát huy tiềm năng của từng chủ thể. Ông kiến nghị khi Nhà nước giao nhiệm vụ nghiên cứu, phát triển công nghệ chiến lược cho một đơn vị chủ trì, bắt buộc phải có sự tham gia, hợp tác của các đơn vị còn lại. Cơ chế nhằm đảm bảo sự gắn kết chặt chẽ giữa năng lực nghiên cứu khoa học của viện, trường, khả năng ứng dụng thực tế của doanh nghiệp, từ đó nâng cao hiệu quả triển khai.