Thương mại xã hội (Social Commerce) là khái niệm để chỉ sự tích hợp giữa thương mại điện tử và các nền tảng mạng xã hội nhằm mục tiêu hỗ trợ người dùng trong việc tương tác và mua bán các sản phẩm trực tuyến.
Theo hãng nghiên cứu Statista, thị trường thương mại xã hội của Trung Quốc đã phát triển mạnh trong những năm qua. Năm 2021, doanh số bán lẻ của thương mại xã hội ở Trung Quốc ước tính đạt 351 tỷ USD, tăng gần 50% so với năm trước. Đến năm 2024, thị trường thương mại xã hội dự kiến sẽ vượt mốc 500 tỷ USD.
Thương mại xã hội ở Trung Quốc thậm chí còn nổi trội hơn nhiều so với Mỹ. Doanh số Social Commerce ở Trung Quốc đạt tổng cộng 186,04 tỷ USD vào năm 2019 - gần 10 lần so với doanh số bán hàng ở Mỹ (19,42 tỷ USD).
Nazmul Islam, nhà phân tích dự báo cơ sở của eMarketer cho biết: “Trung Quốc có tỷ lệ người mua hàng qua mạng xã hội cao nhất toàn cầu. Nhiều nền tảng thương mại điện tử phổ biến được tích hợp với các mạng xã hội lớn nhất của đất nước, cung cấp những dịch vụ tốt nhất, biến việc mua hàng trên mạng xã hội trở nên cực kỳ hấp dẫn và thuận tiện”.
WeChat - Ứng dụng vạn năng
WeChat là đối thủ trong hầu hết mọi lĩnh vực từ tiếp thị đến thương mại điện tử, vì vậy không có gì ngạc nhiên khi WeChat cũng là một trong những nền tảng thương mại xã hội mạnh mẽ nhất ở Trung Quốc. WeChat có ba tính năng để thúc đẩy thương mại xã hội: WeChat Stores, WeChat Mini-Programs và WeChat Good product Circle.
Cửa hàng WeChat (WeChat Store) là một trong những cách dễ dàng nhất để bắt đầu bán hàng thông qua các ứng dụng mua sắm ở Trung Quốc, tuy nhiên, khả năng quảng bá các cửa hàng này còn hạn chế. Chỉ có thể truy cập các cửa hàng này thông qua Tài khoản chính thức của WeChat hoặc thông qua người dùng chia sẻ cửa hàng, sản phẩm trên ứng dụng. Chính điều này đã khiến WeChat chuyển sang WeChat Mini-Program.
Chương trình mini (WeChat Mini-Program) về cơ bản là các ứng dụng thứ ba hoạt động trong hệ sinh thái, cho phép người dùng truy cập các chức năng mà không cần phải rời khỏi WeChat.
Cho đến nay rất nhiều sàn thương mại điện tử đang sử dụng tính năng này của WeChat. Chẳng hạn, Pinduoduo (sàn thương mại điện tử lớn thứ 2 Trung Quốc sau Alibaba) đã kết hợp với WeChat để tăng trải nghiệm mua hàng nhóm. Bạn có thể chia sẻ với bạn bè mặt hàng muốn mua. Người dùng không cần phải rời khỏi ứng dụng WeChat trong toàn bộ quá trình đặt hàng. Người mua sẽ nhận được chiết khấu lên đến 90%, tùy thuộc vào mặt hàng và quy mô của nhóm. Gần như tất cả các đơn hàng đặt trên Pinduoduo đều được thực hiện bằng cách thức này.
Trong báo cáo hàng năm của mình, Tencent cho biết tổng giá trị giao dịch do các WeChat Mini-Program tạo ra trong năm 2019 là hơn 115 tỷ USD.
Vòng kết nối sản phẩm tốt WeChat (WeChat Good product Circle) cho phép người dùng xem những gì người khác đang mua. Người dùng xem các sản phẩm được đề xuất hoặc cho phép người dùng tạo các nhóm riêng tư, nơi có thể chia sẻ các sản phẩm mà họ muốn giới thiệu.
XiaoHongShu - Pinterest, Instagram và Amazon trong một
XiaoHongShu là một nền tảng thương mại điện tử xã hội được ra mắt vào năm 2013 và đã trở nên vô cùng phổ biến trong những năm gần đây. Khi mới ra mắt, XiaoHongShu hoạt động như một nền tảng truyền thông xã hội, nơi người dùng có thể chia sẻ các mẹo mua sắm ở nước ngoài và đánh giá sản phẩm tập trung vào ngành thời trang và làm đẹp.
Tuy nhiên, vào năm 2014, nền tảng này đã bổ sung thêm tính năng Thương mại điện tử khiến nó trở thành một trong những nền tảng thương mại xã hội phổ biến nhất ở Trung Quốc. Kể từ đó, nhiều thương hiệu nổi tiếng ở nước ngoài đã tham gia vào nền tảng này để bán sản phẩm của họ vào thị trường Trung Quốc. XiaoHongShu đã đạt được sức hút to lớn kể từ năm 2015, tăng GMV từ chỉ 1 triệu NDT lên hơn 100 triệu NDT trong khoảng thời gian 6 tháng. Tính đến tháng 1/2019, nền tảng đã có hơn 200 triệu người dùng hoạt động hàng tháng.
XiaoHongShu cung cấp một loạt các tính năng dẫn dắt người dùng vào chu kỳ đọc, thích và mua. Tác động của truyền miệng có thể được nhìn thấy trên toàn bộ nền tảng XiaoHongShu, với các bài đăng và sản phẩm phổ biến có tỷ lệ tương tác và chia sẻ mạnh mẽ trên các nền tảng. Để tận dụng tối đa Xiao Hong Shu, các thương hiệu có thể tạo tài khoản chính thức để chia sẻ nội dung của riêng họ và sau đó tạo cửa hàng điện tử của họ để cho phép người dùng mua sản phẩm trực tiếp từ ứng dụng.
Douyin - Sân chơi mới cho các thương hiệu
Douyin, phiên bản nội địa Trung của TikTok, là một ứng dụng chia sẻ các video với hơn 600 triệu người dùng hoạt động hàng ngày. Vào năm 2021, Douyin đang trên quá trình xây dựng hệ sinh thái thương mại điện tử của riêng mình.
Trên các nền tảng thương mại điện tử truyền thống như Taobao và JD.com, nếu người dùng muốn mua một sản phẩm cụ thể, họ sẽ nhập từ khóa để tìm kiếm. Ngược lại, hành vi mua hàng của người dùng ở Douyin phần lớn là vô thức hoặc thụ động. Họ sẽ vô tình bị thu hút bởi nội dung trong video ngắn hoặc sản phẩm được review bởi các KOL. Đặc biệt, Douyin bán hàng với tâm thế “sản phẩm tìm đến người mua” bằng cách sử dụng các thuật toán vô cùng chính xác để đề xuất sản phẩm phù hợp với sở thích người dùng.
Douyin cũng triển khai các hoạt động tiếp thị để hỗ trợ các lễ hội thương mại điện tử quan trọng trong năm, cũng như tạo các chiến dịch marketing, thử thách để giúp các nhãn hàng tăng doanh số.
Vào tháng 5 năm 2018, Douyin đã bắt đầu phát hành một tính năng trên nền tảng để tạo giỏ hàng. Douyin đã mời hàng trăm KOL, người nổi tiếng và các công ty thử nghiệm tính năng này. Douyin cũng có nền tảng giao dịch riêng cho phép mua trực tiếp trong ứng dụng, cho phép liên kết cửa hàng với một nền tảng khác của tập đoàn như Toutiao, Huoshan, hoặc Xigua.
Theo số liệu của Douyin, từ tháng 3 năm 2020 đến tháng 11 năm 2021, 23% người tiêu dùng thương mại điện tử Douyin đã mua các sản phẩm thương hiệu mới và tỷ lệ này vẫn đang tiếp tục tăng lên.
Hương Dung